Vit mugu styrkja hjúnabandið

Hjúnabandið skal gerast meira viðkomandi fyri menniskju í 21. øld. Og ein sjálvsagdur liður í hesum er, at samkynd fáa lut í hjúnalagnum.

Tíðir broytast, men líkt er til, at summi broytast skjótari enn onnur. Nú Fólkaflokkurin og Jógvan á Lakjuni enn einaferð staðfesta teirra støðu til hjúnabandið, kunnu vit antin velja at tiga og bara lata meiningar reka víðari. Ella vit kunnu steðga á, undrast og bera fram okkara egnu áskoðan.

Latið okkum velja tað seinasta. Tí meðan írska stjórnin sendi spurningin um at geva samkyndum rættindi at verða gift til fólkaatkvøðu í farnu viku og á henni komu til sama greiða úrslit, sum kanningar í okkara egna landi hava víst, so boðar Fólkaflokkurin frá, at í Føroyum skal einki broytast.

Og tað er so satt, sum tað er sagt. Tí virðispolitikkurin seinastu árini hevur ikki førkað seg ein tumma við Fólkaflokkinum og hinum mótstøðufólkunum ímóti einum tíðarhóskandi samfelag.

Vit hava annars nakað at stúra fyri. Men tað er kortini ikki hetta við, at “tað eksploderar við samkyndum í Føroyum, ið lokkar fólk til nakað, sum tey ikki eru”, sum annars var boðskapurin hjá Fólkaflokkinum og Jógvani á Lakjuni á valfundi í Keypmannahavn í 2011. Og teir halda fram, tí nú verður staðfest, at “hjúnabandið bara er ein stovnur fyri mann og kvinnu”.

Tað einasta, vit skulu bera ótta fyri, er, at hjúnabandið gerst støðugt minni viðkomandi. Og tað ynskir eingin. Tí hjúnabandið er ein umráðandi stovnur í samfelagnum. Hjá nógvum fólki er hjúnabandið karmurin í gerandisdegnum, ið tryggjar rættindi og tilskilar skyldur.

Men tað er akkurát hetta, verandi støða arbeiðir ímóti, tí vantandi persónligt frælsi ger bara stovnin støðugt minni viðkomandi.

Kaga vit stutt aftur í søguna, hava vit áður flutt okkum fyri at gera hjúnabandið meira viðkomandi. Føroyingar fingu í 1944 rættin at verða borgarliga giftir á føroyskum. Hetta stigið varð tikið, tí bara soleiðis kundu vit gera stóru løtuna og vakra ritualið meira viðkomandi fyri vanliga fólkið.

Men vit mugu eisini gera hjúnabandið viðkomandi fyri menniskju í 21. øld. Ein sjálvsagdur liður í hesum er at lata hjúnabandið fata um okkum øll. Tá ber til hjá samkyndum at fáa lut í hjúnabandinum, hava tey hug til tað. Fyrsta fortreytin er, at tey hava møguleikan at velja.

Eitt liberalt samfelag tryggjar, at fólk gera av sína egnu ferð gjøgnum lívið, tí tað duga fólk best sjálvi.

Í veruleikanum hava vit tvær leiðir í at velja. Vit kunnu velja eitt opið samfelag ella eitt afturlatið samfelag. Framsókn vil, at vit skulu lata upp.

At vit geva øllum møguleikan at ganga saman í hjúnalag; tað er at lata upp. Tá tryggja vit, at vit halda fast við hjúnabandið, og tá fáa vit eitt meira tíðarhóskandi samfelag.